Điều trị nội tiết được biết đến là một phương pháp điều trị đích trong ung thư vú. Nó có thể khiến người bệnh có cơn nóng bừng mặt, khô rát â.m đ.ạo, loãng xương…
Tình trạng thụ thể nội tiết dương tính hay không được xác định qua xét nghiệm nhuộm hóa mô miễn dịch bệnh phẩm khối u, hoặc tổ chức di căn của ung thư vú. Có khoảng 70-80% phụ nữ ung thư vú có thụ thể nội tiết (ER và/hoặc PR) dương tính, những bệnh nhân này có chỉ định điều trị với phương pháp điều trị nội tiết.
Theo đó tất cả các thuốc nội tiết đều tác động đến mục tiêu đích là các thụ thể estrogen (ER) của tế bào có thụ thể ER, nó sẽ làm giảm lượng estrogen hay làm cho estrogen không gắn được với thụ thể nội tiết hoặc làm giảm số lượng thụ thể nội tiết của tế bào u, giúp nâng cao hiệu quả điều trị ung thư vú.
Tác dụng phụ của điều trị nội tiết?
Theo bác sĩ Bệnh viện K Trung ương, một số tác dụng không mong muốn của tamoxifen: cơn nóng bừng mặt, khô rát â.m đ.ạo, tăng nguy cơ huyết khối tĩnh mạch sâu và thuyên tắc mạch, tăng nguy cơ ung thư thân tử cung, đặc biệt ở bệnh nhân trên 50 t.uổi và dùng tamoxifen đến 10 năm. Tuy nhiên, lợi ích của việc phòng tái phát ung thư vú cao hơn nhiều so với nguy cơ mắc các bệnh lý khác. Vì vậy việc điều trị cần được theo dõi bởi bác sĩ chuyên khoa ung thư để có biện pháp xử trí kịp thời.
Một số tác dụng phụ không mong muốn của thuốc ức chế aromatase: tác dụng phụ thường gặp của thuốc ức chế aromatase là loãng xương, gãy xương, đau cơ khớp.
Vì vậy bệnh nhân điều trị thuốc ức chế aromatase cần được theo dõi tình trạng loãng xương và điều trị kịp thời, có chế độ ăn bổ sung canxi và vitamin D đầy đủ. Một số bệnh nhân có thể được chỉ định điều trị các thuốc biphosphonat (Zometa) để giảm tỷ lệ loãng xương và các biến cố do loãng xương.
Tuy nhiên cũng cần phân biệt đau xương do tác dụng phụ của thuốc, do tình trạng loãng xương, hay có thể do bệnh nhân có ung thư vú di căn xương.
Trong quá trình điều trị, bệnh nhân cần thông báo các triệu chứng và tác dụng phụ gặp phải để bác sĩ có chế độ điều chỉnh hợp lý theo chỉ định.
Vì sao phụ nữ tập gym không bị thô như đàn ông?
Do chủ yếu phát triển nhóm cơ bền và kích thước nhỏ, phụ nữ khó có thể trở nên lực lưỡng kể cả khi tập tạ nặng.
Cơ thể của phụ nữ và đàn ông có những sự khác biệt nhất định. Để có vóc dáng đẹp, chúng ta cần nắm được những khác biệt này để thiết kế chương trình tập luyện, ăn uống phù hợp.
Loại cơ bắp
Cơ thể có 2 loại cơ chính. Đó là cơ loại một (bền, phát lực kém, nhỏ) và loại 2 (không bền, phát lực tốt, to).
Huấn luyện viên Nguyễn Quang Huy (Hà Nội) cho biết: “Dù sở hữu cả 2, cơ bắp của phụ nữ có xu hướng phát triển thành cơ loại một và giữ nguyên dù tập luyện thiên về sức mạnh. Ngược lại, cơ bắp của nam giới sẽ phát triển sang loại 2”.
Phụ nữ dù tập nặng cũng khó có cơ bắp và thân hình lực lưỡng như nam giới. Ảnh minh họa: Inbody USA.
Đây là nguyên nhân khiến ngưỡng chịu đựng đến độ mỏi tối đa của phụ nữ tốt hơn nam giới. Với mức tạ tối đa của mỗi cá nhân, nữ giới sẽ thực hiện được nhiều lần hơn. Do chủ yếu phát triển nhóm cơ bền và kích thước nhỏ, phụ nữ dù tập tạ nặng cũng khó có thể trở nên lực lưỡng và thô cứng như các đấng mày râu.
Thời gian nghỉ và số lần tập
Theo nghiên cứu ở trường Cao đẳng Chỉnh hình New York (Mỹ) năm 2010, phụ nữ cần thời gian nghỉ giữa các hiệp ngắn hơn nam giới do hormone estrogen có khả năng hỗ trợ sự hồi phục của cơ thể.
Huấn luyện viên Quang Huy cũng cho biết với cùng mức độ tập luyện, thần kinh điều khiển cơ bắp của phụ nữ ít mệt mỏi hơn. Điều này cho phép phụ nữ khi tập luyện có thể tăng số lượng bài tập hoặc lần thực hiện nhiều hơn nam giới.
Tuy nhiên, khả năng này ở nữ giới sẽ suy giảm ngay khi họ tiệm cận mức tạ nặng nhất của mình.
Cơ thể phụ nữ có khá nhiều lợi thế so với nam giới về thời gian nghỉ và sức bền. Ảnh minh họa: The Independent.
Nguyên nhân là hệ thần kinh của phụ nữ không hoạt động hiệu quả như nam giới trong tập luyện. Đàn ông có khả năng phát lực tốt và bùng nổ hơn. Điều này cũng giúp họ nâng được mức tạ nặng hơn nhiều lần phụ nữ.
Theo nghiên cứu của Đại học Oxford (Anh) năm 2007, vỏ não vận động ở nam giới có kích thước lớn hơn phụ nữ. Do đó, với khối lượng tạ nặng hơn 90% mức tối đa, nam giới có khả năng thực hiện nhiều lần hơn.
Khả năng áp lực chuyển hóa
Theo huấn luyện viên Quang Huy, áp lực chuyển hóa (Metabolic stress) là một trong những yếu tố quan trọng giúp chúng ta phát triển cơ bắp.
Trong quá trình tập luyện, cơ thể sẽ sản sinh một số sản phẩm phụ ảnh hưởng tới khả năng chuyển hóa năng lượng, hạn chế sự phát triển cơ bắp. Tuy nhiên, nữ giới sở hữu nhiều cơ loại một, dẫn đến lượng oxy và m.áu được chuyển tới cơ bắp nhiều hơn. Nhờ vậy, các sản phẩm phụ này ở phụ nữ ít được tích lũy hơn nam giới.
“Đây là lợi thế lớn của nữ giới. Tuy nhiên, lợi thế này sẽ không còn nếu họ sử dụng phương pháp BFR (buộc dây chun tại đầu bó cơ nhằm chặn đường đi của m.áu) trong quá trình tập luyện”, Quang Huy cho hay
Huấn luyện viên này khuyến cáo mọi người nên tìm hiểu rõ sự khác biệt trong tập luyện giữa 2 giới để thiết kế chương trình tập luyện phù hợp, tránh giảm hiệu quả và mất thời gian trong hành trình có được kết quả mong muốn.
