Vào thời điểm vi khuẩn đang ngày càng phát triển khả năng kháng thuốc kháng sinh thông thường thì việc sản xuất thuốc kháng sinh lại càng hạn hẹp.
Thuốc kháng sinh được coi là một giải pháp cho loài người trong điều trị các bệnh do nhiễm vi khuẩn. Nhờ có thuốc kháng sinh mà chúng ta có thể kiểm soát được nhiều dịch bệnh. Tuy nhiên, hiện nay con người đang sử dụng kháng sinh chưa hợp lý, lạm dụng kháng sinh, điều trị kháng sinh khi không mắc bệnh lý nhiễm khuẩn… đã làm gia tăng tình trạng kháng thuốc của vi khuẩn gây bệnh. Nguy hiểm là tình trạng khan hiếm thuốc kháng sinh cũng trở nên trầm trọng.
Tin tức trên Zing News, theo các chuyên gia trong ngành Y dược, cách đây 20 năm, có 18 công ty dược lớn trên thế giới đầu tư phát triển thuốc kháng sinh, tới nay con số này chỉ là 3. Trong khi đó tình trạng kháng kháng sinh đang ngày càng tăng đe doạ nghiêm trọng đến những nỗ lực nhằm ngăn chặn sự lây lan của các loài vi khuẩn kháng thuốc có khả năng gây c.hết người.
Thế giới đang đứng trước cơn khủng hoảng về kháng sinh có thể đe dọa tính mạng loài người. Ảnh minh họa
Các startup dược chuyên sản xuất thuốc kháng sinh như Achaogen hay Aradigm đã tuyên bố phá sản trong những tháng gần đây. Trong khi đó, những gã khổng lồ trong ngành như Novartis hay Allergan đã rời bỏ lĩnh vực này, còn các công ty kháng sinh khác của Mỹ cũng đang phải vật lộn với viễn cảnh không mấy sáng sủa.
Những chuyên gia trong ngành cho biết tình trạng này xảy ra do khả năng sinh lời của thuốc kháng sinh mới rất kém, khiến các nhà đầu tư cũng không còn mặn mà với thị trường. Và cuối cùng, điều này dẫn tới một tương lai u ám khi những loại thuốc kháng sinh mới không được phát triển, còn tình trạng kháng thuốc thì ngày càng nghiêm trọng hơn.
Tiến sĩ Helen Boucher, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, thành viên hội đồng tư vấn tổng thống về ngăn ngừa vi khuẩn kháng kháng sinh cho biết, đây là một cuộc khủng hoảng mà ai cũng nên thấy lo lắng.
Theo số liệu của Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh Mỹ, tình trạng kháng thuốc gây ra 35.000 cái chết/năm ở Mỹ, và khiến 2,8 triệu người khác bị ảnh hưởng sức khoẻ. Nếu không có phương pháp chữa trị mới, Liên Hợp Quốc dự báo tình trạng này có thể khiến 10 triệu người t.hiệt m.ạng vào năm 2050.
Trong khi đó, việc phát triển thuốc kháng sinh mới không hề đơn giản. Trong vòng 20 năm qua, chỉ có 2 dòng thuốc kháng sinh mới được đưa ra thị trường. Triển vọng lợi nhuận u ám cũng khiến cho các công ty dược không còn mặn mà với lĩnh vực này. Vào thập niên 1980, có 18 công ty dược lớn nghiên cứu chế tạo thuốc kháng sinh, nhưng hiện nay con số này chỉ là 3.
Chi phí để phát triển một dòng thuốc kháng sinh mới có thể lên tới 2,6 tỷ USD. Nhưng theo quy định trong ngành dược, công thức chế tạo một loại thuốc sẽ được công bố miễn phí sau một khoảng thời gian nhất định, và các công ty đơn giản là không có đủ thời gian để thu về chi phí đầu tư.
Liên quan tới tình trạng kháng kháng sinh, báo Vietnamnet cũng dẫn thông tin từ Bộ Y tế của Việt Nam cho rằng, có tới 88% thuốc kháng sinh ở thành thị bán không cần đơn, con số này ở nông thôn lên tới 91%. Đáng lưu ý, càng ở bệnh viện tuyến dưới, tỉ lệ sử dụng thuốc kháng sinh càng cao.
Trong nông nghiệp, Cục Thú Y cho biết, mỗi năm phát hiện hàng chục mẫu thuỷ sản nuôi, thịt gà, thịt lợn chứa dư lượng chất cấm, thuốc kháng sinh vượt ngưỡng cho phép. Việc mua bán, sử dụng kháng sinh thiếu kiểm soát trong y tế, nông nghiệp đã làm gia tăng tình trạng kháng kháng sinh của vi khuẩn.
Trước tình trạng lạm dụng kê đơn thuốc, kê đơn không hợp lý và bán lẻ thuốc kê đơn mà không có đơn thuốc đã gây ra những tác hại nặng nề đối với xã hội, đặc biệt là tình trạng lạm dụng kê đơn thuốc kháng sinh và sử dụng thuốc kháng sinh khi không có đơn của thầy thuốc là một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng kháng thuốc kháng sinh.
Trong khi đó, hiện tại tình trạng gia tăng các loại vi khuẩn gây bệnh kháng thuốc kháng sinh đang rất báo động, không chỉ tại mỗi quốc gia mà là vấn đề toàn cầu. Điều này kéo theo người bệnh phải nằm viện lâu hơn, tăng chi phí, tăng tỉ lệ t.ử v.ong ở tất cả nhóm t.uổi. Như tại Châu Âu, số ngày nằm viện tăng thêm 2,5 triệu, thêm 25.000 người c.hết mỗi năm.
An Dương
Theo vietQ
Cuộc khủng hoảng kháng sinh mới
Các công ty dược sản xuất kháng sinh có nguy cơ phá sản do khó thu hồi vốn và không mặn mà nghiên cứu kháng sinh mới.
Ảnh minh họa
Những công ty khởi nghiệp về kháng sinh như Achaogen và Aradigm (Mỹ) thì hoạt động cầm chừng, những tập đoàn dược phẩm như Novartis và Allergan đã rút khỏi lĩnh vực này, còn nhiều công ty khác đứng trước nguy cơ mất khả năng thanh toán nợ.
Thậm chí, một trong những nhà phát triển kháng sinh lớn nhất nước Mỹ là Melinta Therapeutics cũng cảnh báo các cơ quan quản lý rằng công ty này sắp cạn t.iền. Nếu không có giải pháp, điều này đồng nghĩa với việc họ phải tuyên bố phá sản.
Tiến sĩ Helen Boucher, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Tufts, bang Massachusetts, (Mỹ) nhận định, cần phải cảnh báo tới mọi người về cuộc khủng hoảng này.
Các công ty đã đầu tư hàng tỷ USD để phát triển các loại thuốc kháng sinh mới, nhưng lại chưa tìm được đầu ra cho sản phẩm. Vấn đề nằm ở chỗ, hầu hết các loại thuốc kháng sinh được kê đơn dùng trong vài ngày hoặc vài tuần, chứ không phải thuốc điều trị mạn tính như tiểu đường hay viêm đa khớp… nên nhiều bệnh viện không sẵn lòng trả giá cao cho các liệu pháp mới.
Bên cạnh đó, sau nhiều năm xuất hiện những cảnh báo chống lại việc lạm dụng thuốc kháng sinh, không ít bác sĩ miễn cưỡng kê đơn các loại thuốc mới. Nhiều nhà thuốc của bệnh viện lại phát thuốc kháng sinh rẻ dù loại thuốc mới hiệu quả hơn nhiều. Chính những điều này đã làm hạn chế khả năng thu hồi vốn đầu tư của những công ty đã nghiên cứu thuốc và nỗ lực để được cơ quan quản lý cấp phép. Trong những năm 1980, có đến 18 công ty dược phẩm lớn phát triển các loại thuốc kháng sinh mới nhưng nay chỉ còn 3 đơn vị.
Do thiếu vốn nên các công ty cũng không mặn mà đầu tư nghiên cứu. Trong vòng 20 năm qua, họ chỉ cho ra vỏn vẹn 2 nhóm kháng sinh mới. Đa phần các loại thuốc mới lại là biến thể của những loại hiện có.
Báo cáo của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết, hàng năm có tới 2,8 triệu ca bệnh và 35.000 bệnh nhân t.ử v.ong do kháng kháng sinh.
Trong khi đó, Liên Hợp Quốc ước tính số ca t.ử v.ong trên toàn cầu do những loại vi khuẩn trên có thể lên tới 10 triệu người vào năm 2050 nếu thế giới không có các liệu pháp mới.
Minh Ngân
Theo New York Times/VNE