Đậu, rau xanh, trứng,…là những thực phẩm cung cấp omega-3 tốt cho cơ thể.
Axit béo omega-3 (omega-3) là một trong những chất dinh dưỡng thiết yếu tốt cho cơ thể, chúng có thể giúp cơ thể chống lại chứng trầm cảm và lo lắng, ngăn ngừa các bệnh về tim. Ngoài ra, omega-3 cũng giúp ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng, tăng cường sức khỏe não bộ. Chúng ta có thể bổ sung omega-3 từ thực phẩm. Theo The Health Site, những thực phẩm dưới đây có thể cung cấp omega-3 tốt cho cơ thể:
Quả óc chó
Quả óc chó có chứa axit alpha-linolenic (ALA), đây là một trong ba axit béo omega-3. Một nghiên cứu đã cho thấy, bổ sung quả óc chó có thể ngăn ngừa một số bệnh rối loạn tim mạch, tiểu đường và ung thư.
Trứng
Trứng có chứa nhiều chất dinh dưỡng, bao gồm omega-3, DHA, protein bổ dưỡng. Ăn một quả trứng vào bữa sáng có thể giúp bảo vệ tim mạch và tăng khả năng nhận thức.
X
Ăn một quả trứng vào bữa sáng có thể giúp bảo vệ tim mạch. Ảnh: NGUYÊN VÕ
Cá
Ăn các loại cá béo như cá hồi, cá ngừ sẽ bổ bung omega-3 cho cơ thể. Chúng có lượng DHA và EPA cao, hai axit béo này liên quan chặt chẽ đến sức khỏe tim mạch. Nên bổ sung những loại cá này hai lần một tuần để tăng cường sức khỏe tổng thể.
Cá hồi có chứa omega-3 tốt cho cơ thể. Ảnh: NGUYÊN VÕ
Đậu
Đậu là một nguồn cung cấp axit béo omega-3 dồi dào. Đây là một trong những nguồn cung cấp omega-3 từ thực vật tốt. Trong các loại đậu, đậu xanh là loại có lượng omega 3 nhiều nhất, chính vì thế nên thêm đậu xanh vào khẩu phần ăn hàng ngày.
Rau xanh
Rau xanh là nguồn cung cấp omega-3 dồi dào, có thể giúp khỏi bệnh viêm ruột, ung thư và viêm khớp dạng thấp. Các loại lá xanh như rau bông cải xanh, cải xoăn, rau bina,…chứa nhiều omega-3. Ngoài ra, rau lá xanh còn cung cấp nhiều chất sắt và canxi cho cơ thể.
Rau xanh là nguồn cung cấp omega-3 dồi dào. Ảnh: NGUYÊN VÕ
Cách nhận biết người bị đột quỵ
Các triệu chứng đột quỵ thường xảy ra nhanh, bất ngờ, có thể dẫn đến hậu quả đáng tiếc nếu không kịp thời cứu chữa.
Đột quỵ hay tai biến mạch m.áu não là tình trạng y tế nghiêm trọng đe dọa tính mạng, xảy ra khi nguồn cung cấp m.áu cho não bị gián đoạn. Trên thế giới, số người t.ử v.ong do tai biến mạch m.áu não nhiều thứ 3, sau bệnh tim mạch và ung thư.
Theo quỹ NHS Trust của Anh, bệnh nhân đột quỵ càng được cấp cứu sớm, cơ hội sống càng cao. Một trong yếu tố then chốt giúp tăng cơ hội chữa trị cho người bị đột quỵ não là nhận biết sớm các triệu chứng cảnh báo.
Triệu chứng xuất hiện nhanh, bất ngờ
Nhận biết các cơn đột quỵ trong vòng 3 giờ kể từ khi triệu chứng khởi phát là chìa khóa tăng cơ hội sống sót của bệnh nhân. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cảnh báo chúng ta có thể nhận biết người bị tai biến mạch m.áu não thông qua nguyên tắc F.A.S.T.
Khuôn mặt (Face): Yêu cầu người đó mỉm cười. Miệng của người bị đột quỵ thường lệch sang một bên, nếp nhăn mũi – má mờ, mắt sụp. Một số bệnh nhân bị liệt cơ mặt, không thể cười hoặc cử động miệng bình thường.
Cánh tay (Arm): Yêu cầu người đó giơ cả hai cánh tay lên cao. Người bị đột quỵ thường không thể nhấc cả hai tay lên do yếu, liệt cơ tay.
Lời nói (Speech): Biểu hiện thứ 3 của người bị đột quỵ đó là rối loạn ngôn ngữ, nói khó, nói lắp. Do đó, chúng ta có thể kiểm tra bằng cách yêu cầu người đó lặp lại một cụm từ đơn giản.
Thời điểm (Time): Khi gặp những triệu chứng trên, cần gọi cấp cứu ngay. Người bệnh cần ghi nhớ thời điểm phát bệnh để thông báo với nhân viên y tế.
Méo miệng, liệt một bên mặt là triệu chứng đặc trưng ở người bị đột quỵ. Ảnh: Metro.
Các triệu chứng của tai biến mạch m.áu não thường đột ngột, tăng dần mức độ. Bệnh nhân có thể bị liệt nửa người, liệt dây thần kinh sọ, méo miệng, nói khó, tê bì, rối loạn cảm giác.
Một số người gặp tình trạng điển hình như đột ngột rối loạn thị giác ở một hay hai bên; khó đi, đứng, choáng váng, mất thăng bằng, mất khả năng phối hợp động tác; đau đầu không rõ nguyên nhân… Biểu hiện bệnh trong một số trường hợp diễn ra âm thầm, khó phát hiện. Nhiều trường hợp gặp tình trạng rối loạn ý thức.
NHS Trust lưu ý nếu bạn gặp một trong các triệu chứng trên, tuyệt đối không tự lái xe đến bệnh viện hoặc để người khác chở. Bệnh nhân cần được gọi hỗ trợ y tế và sơ – cấp cứu theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Nguyên nhân gây đột quỵ não
Giống các cơ quan khác, não cần oxy và chất dinh dưỡng để hoạt động. M.áu là bộ phận chịu trách nhiệm đưa oxy và chất dinh dưỡng lên não. Nếu nguồn cấp m.áu bị ức chế hoặc tạm ngừng, các tế bào não bắt đầu c.hết mòn. Điều này có thể dẫn đến chấn thương não, tàn tật, thậm chí t.ử v.ong.
Theo CDC Mỹ, 2 nguyên nhân chính dẫn đến đột quỵ đó là thiếu m.áu cục bộ và xuất huyết. Trong đó, thiếu m.áu cục bộ là nguyên do của 85% các trường hợp. Đây là trường hợp xảy ra khi các cục m.áu đông gây tắc động mạch, gián đoạn quá trình đưa m.áu lên não.
Nếu các mạch m.áu suy yếu, vỡ ra, rò rỉ và gây áp lực, tổn thương não, bệnh nhân sẽ bị đột quỵ do xuất huyết. Huyết áp cao và chứng phình động mạch là “thủ phạm” khiến nhiều người dễ đột quỵ do xuất huyết.
Nguyên nhân khác góp phần làm tăng nguy cơ tai biến mạch m.áu não là các cơn thiếu m.áu cục bộ thoáng qua (TIA). Nơi cấp m.áu lên não tạm thời bị gián đoạn, gây ra các cơn đột quỵ nhỏ kéo dài vài phút đến 24 giờ. TIA không gây ảnh hưởng nghiêm trọng ngay khi nó xảy ra nhưng lâu dài, nó là dấu hiệu cảnh báo các cơn đột quỵ trong tương lai.
Các chuyên gia y tế cũng xác định một số bệnh làm tăng nguy cơ bị tai biến mạch m.áu não. Điển hình là xơ vữa mạch m.áu lớn; tắc mạch m.áu nhỏ trong não (thường gặp ở bệnh nhân tăng huyết áp, tiểu đường); hở van tim, rung nhĩ, rối loạn nhịp tim, suy tim; các bệnh lý đông m.áu, tế bào m.áu và bẩm sinh của mạch m.áu…
Các triệu chứng cảnh báo đột quỵ xảy đến nhanh, bất ngờ. Ảnh: Freepik.
Điều trị đột quỵ não như thế nào?
Kết quả của việc điều trị đột quỵ phụ thuộc vào loại bệnh người đó gặp phải và mức độ tổn thương não, nguyên nhân gây ra. Tai biến mạch m.áu não thường được điều trị bằng thuốc nhằm ngăn ngừa, làm tan cục m.áu đông, giảm huyết áp và mức cholesterol. Trong một số trường hợp, bác sĩ cần phẫu thuật để loại bỏ cục m.áu đông.
Những người bị tai biến thường gặp nhiều di chứng nghiêm trọng do tổn thương nặng ở não. Một số người khó hồi phục hoàn toàn như trước khi đổ bệnh và cần đến sự trợ giúp về lâu dài.
Các bệnh lý nền như tiểu đường, cao huyết áp…, là yếu tố làm gia tăng nguy cơ tai biến. Do đó, để giảm thiểu nguy cơ đột quỵ, các chuyên gia khuyến cáo bạn nên giữ chế độ ăn lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và hạn chế bia, rượu, t.huốc l.á. Trong khẩu phần ăn, bạn nên thực hiện chế độ giảm chất béo, ít mặn, tinh bột, đường và tăng cường rau xanh. Mỗi ngày, chúng ta nên dành 30-45 phút tập thể thao.
Đột quỵ là bệnh có khả năng tái phát cao. Do đó, mỗi người cần chú ý những thay đổi của sức khỏe, thường xuyên kiểm tra cơ thể theo nguyên tắc F.A.S.T nhằm phát hiện bệnh kịp thời.
